FNP
Als je een huis koopt met een hypotheek, dan moet je rente betalen aan de bank. In Nederland mag je deze rente aftrekken van je inkomen bij de belastingaangifte. Daardoor betaal je minder belasting. Dat heet hypotheekrenteaftrek. De hypotheekrenteaftrek is hoger als je een hogere hypotheek hebt of een hoger inkomen en lager als je een lagere hypotheek hebt of een lager inkomen.
FNP
De hypotheekrenteaftrek kan prijzen opdrijven en dat is zorgelijk. Afschaffing maakt huizen door schaarste niet plots betaalbaarder. Starters en jonge gezinnen profiteren van de aftrek. Daarom zijn wij tegen volledige afschaffing. Afschaffing van het deel boven de NHG zien wij wel als bespreekbaar.
In Nederland heb je het recht om te demonstreren. Een demonstratie moet van tevoren worden aangemeld bij de burgemeester. Meestal wordt toestemming gegeven, maar de burgemeester kan een demonstratie verbieden als die denkt dat deze een gevaar is voor de openbare orde of als de rechten van anderen op dat moment belangrijker worden gevonden. Nu wordt niet bijgehouden wie er aan een verboden demonstratie meedoet, tenzij iemand ook iets anders doet wat verboden is. Bijhouden kan bijvoorbeeld met foto's of met camera's met gezichtsherkenning.
FNP
Een verbod is een verbod. Daartegen ingaan is dus een overtreding.
Op dit moment hebben alle werknemers van 21 jaar en ouder recht op het minimumloon. Dat is het bedrag dat je minimaal moet ontvangen als je werkt. De regering stelt het minimumloon vast. Jongeren van 15 tot en met 20 jaar krijgen nu een percentage van het minimumloon. Daardoor zijn ze voor werkgevers goedkoper om in dienst te nemen.
FNP
Vanaf 18 jaar is men volwassen en moet dit ook financieel weerspiegeld worden. Een volwassen minimumloon geeft jongeren zelfstandigheid, ondersteunt zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid, en sluit aan bij andere rechten en plichten die vanaf deze leeftijd gelden.
Lelystad Airport, een vliegveld bij Lelystad, zou vakantievluchten gaan overnemen van Schiphol. In 2022 kreeg het vliegveld geen natuurvergunning, waardoor het niet open kon. Een natuurvergunning is toestemming van de overheid voor activiteiten die slecht zijn voor de natuur, zoals stikstofuitstoot of lawaai. Het vliegveld heeft deze vergunning nog steeds niet gekregen. Daarom kunnen er geen commerciële passagiersvluchten komen op Lelystad Airport. Eerder dit jaar is Lelystad Airport wel aangewezen als trainingsplek voor vliegtuigen van het leger.
FNP
Er zijn voldoende vliegvelden in Nederland. Wij zijn eerder voor het terugdringen van het aantal vluchten door bijvoorbeeld vliegtaks en belasting op kerosine dan het openen van nieuwe commerciële vliegvelden.
Statushouders zijn mensen die in Nederland asiel hebben aangevraagd en een verblijfsvergunning hebben gekregen. Gemeentes zijn verplicht om deze mensen een passende woning aan te bieden en kunnen statushouders daarom voorrang geven op een sociale huurwoning. Zo komt er ruimte in asielzoekerscentra. Er zijn vaak lange wachttijden voor sociale huurwoningen. Er is een wetsvoorstel gedaan om de voorrangsregelingen van gemeenten voor statushouders af te schaffen.
FNP
Status alleen zou geen reden tot voorrang moeten zijn, omdat ook lokale woningzoekenden dringend een thuis nodig hebben. Maar gemeenten moeten zelf kunnen beslissen wat ze hiermee willen doen. Wij vertrouwen op lokale afwegingen en draagvlak in plaats van Haagse dwang.
Voor het gebruik van de meeste sociale media zoals TikTok, Snapchat en Instagram is de minimumleeftijd nu 13 jaar. Maar veel gebruikers zijn jonger, want kinderen kunnen liegen over hun leeftijd. De Europese Unie heeft in 2024 een wet aangenomen die strenge eisen stelt aan leeftijdscontrole en bescherming van minderjarigen door sociale mediaplatforms. De EU stelt geen minimumleeftijd voor, maar landen kunnen zelf ook regels opstellen, zolang die passen binnen de Europese regels. Op dit moment adviseert de Nederlandse overheid ouders al om kinderen pas vanaf 15 jaar op sociale media te laten.
FNP
Een minimumleeftijd van 15 jaar voor sociale media beschermt jongeren tegen schadelijke content, cyberpesten en verslaving. Vanaf 15 zijn zij beter in staat risico’s te begrijpen. Handhaving kan via leeftijdsverificatie en streng toezicht op aanbieders.
Ontwikkelingshulp is hulp van rijke landen aan arme landen om armoede te verminderen en ervoor te zorgen dat mensen in die landen een beter leven kunnen opbouwen. Er is een internationale afspraak om 0,7 procent van het bruto nationaal inkomen uit te geven aan ontwikkelingshulp. Het bruto nationaal inkomen is al het geld dat alle mensen in Nederland in een jaar verdienen. Sinds 2013 haalt Nederland die 0,7 procent niet meer door bezuinigingen.
FNP
Na de korting van het vorige kabinet moet budget voor ontwikkelingshulp worden hersteld. Het geld moet effectief worden ingezet, met duidelijke, onderbouwde en controleerbare doelstellingen, zodat hulp daadwerkelijk bijdraagt aan bijvoorbeeld betere gezondheid en duurzame ontwikkeling wereldwijd.
De overheid heeft regels gemaakt voor scholen om ervoor te zorgen dat kinderen alleen zaken leren die passen bij Nederlandse normen en waarden. Dat wordt ook gecontroleerd. Er zijn organisaties die op basis van religie of levensbeschouwing jongeren lesgeven buiten schooltijden. Over de inhoud van die lessen zijn geen afspraken gemaakt en er is nu bijna geen controle op.
FNP
De overheid kan nu al ingrijpen bij strafbare zaken. Het is ongewenst zulke taken bij bijvoorbeeld de onderwijsinspectie te leggen, die haar eigen taken niet goed kan uitvoeren. We willen overheidsbemoeienis beperken tot strikt noodzakelijke zaken, niet te veel achter de voordeur.
Kinderbijslag is geld dat je van de overheid krijgt om te helpen met de kosten voor het opvoeden van je kind. Dat is een vast bedrag per kind en ouders of verzorgers krijgen het tot het kind 18 jaar is geworden. Als de kinderbijslag zou afhangen van het inkomen, zouden mensen met een hoger inkomen minder kinderbijslag krijgen.
FNP
Hogere inkomens betalen al meer belasting en kunnen ook meer bijdragen aan bijvoorbeeld de kinderopvang. Werken moet echter blijven lonen, dus de extra belastingdruk mag niet verder stijgen om mensen te blijven stimuleren te werken.
De publieke omroep in Nederland bestaat uit drie televisiezenders (NPO 1, 2 en 3) en zes radiozenders. Doel is om niet alleen programma’s te maken voor een breed publiek, maar ook voor kleinere groepen mensen. De publieke omroep krijgt daarvoor geld van de overheid. Commerciële zenders als RTL en SBS6 krijgen geen geld van de overheid.
FNP
De publieke omroep is een groot goed in onze democratische rechtstaat. Daar moet niet minder geld heen. De publieke omroep vervult ook in de regio en lokaal een belangrijke taak die wij koste wat het kost overeind willen houden.
In de jaren negentig van de vorige eeuw zijn er internationale afspraken gemaakt over een aparte Palestijnse en Israëlische staat. De Palestijnen hebben nu eigen besturen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, maar nog geen volledig zelfbestuur. De Palestijnse staat zou dat wel hebben.De Nederlandse regering is al langer voorstander van een tweestatenoplossing waarbij Israël en de Palestijnse staat naast elkaar bestaan. Tot nu toe wacht Nederland met het erkennen van de Palestijnse staat. Landen als Frankrijk, België, Canada en het Verenigd Koninkrijk hebben recent besloten om de Palestijnse staat te erkennen.
FNP
Als wordt bedoeld dat de erkenning morgen al klaar moet zijn als drukmiddel zijn wij tegen. Wij zijn wel van mening dat erkenning van een Palestijnse staat zonder Hamas kan bijdragen aan een twee-statenoplossing en duurzame vrede. Dit moet op het juiste moment, zonder extra druk op onderhandelingen.
Voor plastic dat je maar één keer gebruikt (zoals bij afhaaleten of ijs) moet je soms extra betalen door een heffing. Het doel is dat we daardoor minder plastic gaan gebruiken en minder plastic afval krijgen. De extra kosten staan apart op de kassabon. De heffing zorgt voor meer kosten en ook voor meer administratie voor ondernemers. Zij hoeven de inkomsten uit die heffing niet aan de overheid te geven.
FNP
We zien dat deze heffing het gedrag van consumenten niet effectief beïnvloedt. Een vorm van statiegeld werkt bijvoorbeeld veel beter. Zoek daarom naar effectievere maatregelen om het gebruik van plastic terug te dringen zonder daar mensen mee in de beurs te raken terwijl de vervuiling blijft.
Sociale huurwoningen zijn bedoeld om betaalbare woonruimte te bieden aan mensen met een lager of middeninkomen. De maximumprijs bedraagt 900,07 euro per maand (2025). De overheid bepaalt elk jaar hoeveel die huur mag stijgen. Dat hangt af van de inflatie en van allerlei kosten van verhuurders. Inflatie is de gemiddelde prijsstijging van de goederen en diensten die consumenten kopen.
FNP
Wij vinden betaalbare huur van groot belang. Iedereen moet in een huis kunnen wonen, dat is een grondrecht. Daarom waren wij eerder voor de afschaffing van de verhuurdersheffing en zullen wij voor maatregelen zijn die huur betaalbaar houden zoals het niet harder laten stijgen dan met de inflatie.
Op dit moment is de overheid van plan om minder geld te steken in wetenschappelijk onderzoek en innovatie. Het bedrag daalt van 9,7 miljard euro in 2024 naar 8,4 miljard euro in 2029. Dat geld gaat vooral naar universiteiten, hogescholen en kennisinstellingen.
FNP
Nederland is van oudsher een kennisland. Meer investering in wetenschappelijk onderzoek, vooral regionaal en in samenwerking met het bedrijfsleven, versterkt innovatie, economische groei en maatschappelijke vooruitgang, en benut de kenniscapaciteit van ons land optimaal.
De wolf is een beschermde diersoort. Volgens Europese regels mogen wolven niet zomaar worden gedood. Dat mag alleen als een wolf problemen veroorzaakt, bijvoorbeeld als hij mensen aanvalt of dieren die zich achter beschermende hekken bevinden. De provincie vraagt daarvoor een vergunning aan. Nederland kan proberen de Europese regels zo soepel mogelijk uit te leggen. Dan worden er meer vergunningen gegeven.
FNP
Problematiek zoals de opkomst van de wolf pakken we hard aan: probleemwolven moeten we probleemloos kunnen bejagen. De FNP heeft altijd gepleit voor een lagere beschermingsstatus voor de wolf, zodat daadwerkelijk kan worden ingegrepen om vee, maar ook de mens, te beschermen.
Nederlandse rechters kunnen bij het uitspreken van een straf kiezen tussen een korte of lange gevangenisstraf, een taakstraf of een boete. Een nieuw wetsvoorstel geeft rechters straks ook de mogelijkheid om te kiezen voor elektronische detentie. Dan krijg je een enkelband om en kan de politie zien waar je bent. De veroordeelde kan zijn of haar straf dan thuis uitzitten en dit kan elektronisch worden gecontoleerd. Het is de bedoeling om daarmee het aantal korte gevangenisstraffen te verminderen.
FNP
Voor lichte vergrijpen is dit een oplossing die de druk op de gevangenissen af kan laten nemen en ervoor kan zorgen dat de mensen die nog straf uit moeten zitten dit eindelijk kunnen gaan doen.
De afkorting WW staat voor Werkloosheidswet. Deze wet regelt een tijdelijke uitkering voor mensen die geheel of gedeeltelijk werkloos zijn geworden. Werknemers betalen er via hun loon premie voor. Hoe langer je hebt gewerkt, hoe langer je recht hebt op een WW-uitkering. Nu krijg je maximaal twee jaar een WW-uitkering.
FNP
Het vangnet bij onvrijwillige werkloosheid is belangrijk om mensen financiële zekerheid te bieden. Tegelijkertijd moet er stimulans zijn om snel terug te keren naar de arbeidsmarkt en actief bij te dragen aan de maatschappij, zodat uitkeringen niet leiden tot passiviteit.
Om de Europese natuurdoelen te halen heeft Nederland besloten om de uitstoot van stikstof flink omlaag te brengen. Door stikstof gaat namelijk een deel van de planten, bomen en dieren dood. Op dit moment heeft de regering nog als doel dat de uitstoot van stikstof in 2035 de helft minder moet zijn dan in 2019, niet in 2030. Grote bedrijven, de bouw, het verkeer en vee zorgen voor de meeste stikstof in de lucht.
FNP
Er moet zeker wat gebeuren, maar dit is te rigide. Wij kiezen voor realistische normen en heldere doelen met overgangstijd, rekening houdend met regio en praktijk. Bijvoorbeeld haalbare veebezettingsnormen, meer dierlijke mest, minder kunstmest, met geleidelijke verandering en ondersteuning.
Abortus is het afbreken van een zwangerschap door een pil of een medische ingreep. In Nederland staat abortus in het Wetboek van Strafrecht en dat betekent dat het in principe strafbaar is om een zwangerschap af te breken. Toch kan een abortus legaal worden uitgevoerd, als wordt voldaan aan een aantal wettelijke voorwaarden. Als abortus uit het Wetboek van Strafrecht wordt gehaald, kan er niet meer sprake zijn van een strafbaar feit.
FNP
De FNP kiest voor ‘recht op abortus mits’ in plaats van ‘strafbaar tenzij’, passend bij individuele vrijheid en een overheid die vertrouwen geeft. Belangrijk is dat voorwaarden, zoals uitvoering door een bevoegd arts in een vergunninghoudende kliniek en binnen termijn, gewaarborgd blijven.
De hoogte van de bijstand hangt af van het wettelijk minimumloon. Dat betekent dat de bijstand hoger wordt als het wettelijk minimumloon omhoog gaat. Als de bijstand niet meestijgt met het minimumloon, wordt het verschil tussen mensen die werken en mensen met een bijstandsuitkering groter.
FNP
Het loslaten van de koppeling tussen bijstand en minimumloon geeft beleidsvrijheid, maar vergroot ook het risico dat uitkeringen achterblijven en bestaanszekerheid onder druk komt. Wij willen dat de koppeling behouden blijft om armoede en ongelijkheid te voorkomen.
In Nederland houden boeren veel dieren, zoals koeien, kippen, varkens en schapen, voor hun vlees of andere producten zoals melk, eieren en wol. Een deel van die producten verkopen ze in Nederland en een deel in het buitenland. De dieren zorgen voor vervuiling met stoffen als methaan, een gas dat bijdraagt aan klimaatverandering, en stikstof, dat slecht is voor kwetsbare natuurgebieden.
FNP
Het verminderen van vee is geen doel op zich. We steunen familiebedrijven en jonge boeren bij noodzakelijke veranderingen. Geef hen ruimte voor innovatie en verduurzaming op basis van realistische doelen met voldoende overgangstijd en ondersteuning.
Als iemand geen verblijfsvergunning heeft, mag die persoon niet in Nederland blijven. Maar die persoon is nu niet strafbaar. Als illegaal verblijf wel strafbaar wordt, dan mag de politie iemand oppakken en kan diegene van de rechter een boete krijgen of zelfs een gevangenisstraf.
FNP
Illegaal verblijf strafbaar stellen helpt niet en vertraagt terugkeer. Wie terug kan, moet snel vertrekken. Voor wie niet terug kan, moet er een duidelijke en humane oplossing zijn. Zo blijft het beleid adequaat en uitvoerbaar.
In Nederland betaal je belasting voor het bezit van een motorvoertuig, zoals auto, motorfiets of vrachtwagen. Ook als je maar weinig rijdt, betaal je die belasting. Bij rekeningrijden betaal je geen vast bedrag meer, maar betaal je meer als je meer kilometers rijdt. De overheid kan daarbij ook variëren in prijs. Zo kan ze het duurder maken om in de spits te rijden.
FNP
De auto is nog altijd een veelgebruikt en onmisbaar vervoersmiddel in de regio. Landelijke maatregelen zoals rekeningrijden, die de regio extra benadelen, zijn wij tegen. De FNP zal niet accepteren dat een Fries of Achterhoeker straks meer betaalt, terwijl hier weinig alternatieven voor de auto zijn
In Nederland ben je verplicht een zorgverzekering af te sluiten, waarvoor je premie moet betalen. De zorgverzekeraar vergoedt veel zorgkosten, zoals medicijnen of ziekenhuisbezoek. Maar iedereen heeft een eigen risico - dat is het bedrag dat je eerst zelf moet betalen voordat de zorgverzekering de rest betaalt. Per 1 januari 2027 wordt het eigen risico gehalveerd, van 385 euro naar 192,50 euro per jaar.
FNP
Ook met een halvering blijft het eigen risico een drempel voor mensen die het economisch het zwaarst hebben. Daar staat tegenover dat de premies hoger zullen worden en ook de algehele druk op de zorg toe zal nemen. Halvering eigen risico is derhalve een sigaar uit eigen doos.
Artsen kunnen in bijzondere gevallen iemand helpen met sterven door middel van euthanasie of hulp bij zelfdoding. Dat mogen zij alleen doen bij mensen die ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Het lijden kan lichamelijk of psychisch zijn, maar moet een medische oorzaak hebben. Bijvoorbeeld door een psychiatrische aandoening.
FNP
Er zijn voorbeelden te bedenken waarbij psychisch lijden wel reden kan zijn voor euthanasie. Het is echter lastig vast te stellen wanneer een situatie oprecht ‘uitzichtloos’ is. Euthanasie is logischerwijs onomkeerbaar en daarom moet hier erg terughoudend mee om worden gegaan.
Gemeentes die woningen willen laten bouwen, moeten eerst kijken of er ruimte is in bebouwd gebied. Pas onder strenge voorwaarden mag het op landelijk gebied. Dan gaat het vooral om verandering van plannen over de inrichting van Nederland en om milieuregels. Als het bouwen van woningen op landbouwgrond gemakkelijker wordt, kunnen er sneller nieuwe woningen worden gebouwd.
FNP
Niet makkelijker, maar wel mogelijk. Nieuwe huizen worden gebouwd in overleg met dorpen, gemeenten en provincie, naar lokale behoefte en schaal. Regio’s zijn geen overloopgebied voor de Randstad. Inbreiding staat centraal, maar uitbreiding is mogelijk waar behoefte bestaat.
De overheid gebruikt steeds vaker gegevens van burgers, bijvoorbeeld om fraude met uitkeringen op te sporen. Of om criminaliteit tegen te gaan. Die gegevens gaan over de wijk waarin ze wonen, maar bevatten ook persoonlijke informatie van burgers, zoals leeftijd of afkomst. Op basis van een reeks instructies (algoritme) doen computersystemen daarmee voorspellingen voor groepen mensen. Het gebruik van afkomst of nationaliteit in een algoritme zorgt ervoor dat daarop ook wordt beoordeeld. De overheid heeft zich voorgenomen om afkomst en nationaliteit niet meer in algoritmes te gebruiken. Door dat in een wet vast te leggen moet de overheid zich daar ook aan houden.
FNP
Profileren op afkomst tast mensenrechten aan, ondermijnt respect voor andere culturen en levensovertuigingen en verdeelt gemeenschappen. Het druist in tegen het FNP-principe van een samenleving als federatie van verbonden gemeenschappen waarin mensen samenleven op basis van gelijkheid en respect.
In Nederland is er een minimumleeftijd voor sekswerk. In dit geval gaat het om mensen die seksuele handelingen verrichten in de ruil voor geld. In de wet is seks met iemand onder de 18 die daarvoor wordt betaald altijd strafbaar. In sommige gemeenten krijg je al geen vergunning om sekswerk te doen als je jonger bent dan 21.
FNP
We hanteren 18 jaar als grens voor volwassenheid, maar verhogen de leeftijd voor sekswerk naar 21 jaar. Dit is een bewuste uitzondering om jongvolwassenen extra te beschermen tegen druk, uitbuiting en risico’s in een sector die meer weerbaarheid vraagt dan andere beroepen.
Nederland is lid van de NAVO, een bondgenootschap van Europese en Noord-Amerikaanse landen. De landen hebben beloofd dat zij elkaar zullen helpen als een van hen wordt aangevallen. Ook hebben zij in 2025 afgesproken een bedrag dat gelijk is aan 3,5 procent van het bruto binnenlands product aan defensie te zullen uitgeven, bijvoorbeeld aan soldaten of wapens. Het bruto binnenlands product is de totale waarde van alle goederen en diensten die in een land worden geproduceerd in een jaar. Door het in de wet vast te leggen, moet de overheid zich er ook aan houden.
FNP
Wij steunen meer investeringen in defensie, maar niet door starre percentages in de wet vast te leggen. Nederland moet flexibel bijdragen aan internationale samenwerking, met als doel duurzame vrede en zo laag mogelijke kosten van oorlog.
In een kerncentrale wordt elektriciteit opgewekt. Hierbij komt geen CO2 vrij. CO2 is een broeikasgas. Hoe meer ervan in de lucht zit, hoe minder warmte van de zon de aarde kan verlaten. De aarde wordt dan steeds warmer. Een kerncentrale gebruikt radioactief materiaal, waarvan de straling nog duizenden jaren na gebruik gevaarlijk is. Het afval moet dus voor zeer lange tijd goed worden opgeslagen. Nederland telt nu één kerncentrale, namelijk in Borssele.
FNP
We zijn tegen méér kerncentrales omdat de bouw traag en kostbaar is en betere alternatieven bestaan. Maar als een regio zélf een centrale wil, accepteren we dat, mits zij ook de opbrengsten ontvangt en zelf kan beslissen over de lasten en baten.
FNP
Wij zijn op korte termijn tegen een Europees leger. Elk land blijft verantwoordelijk voor zijn krijgsmacht. Wel steunen wij samenwerking en afstemming in Europa vanuit solidariteit en internationalisme, met duurzame vrede en democratische controle als uitgangspunten.
FNP
De inzet op elektrisch rijden is belangrijk en die steunen wij, wij zien echter meer in het op peil brengen van de infrastructuur, het oplossen van netcongestie en voor regelingen die lokaal opladen eenvoudiger maken in plaats van het geven van geld.
FNP
In het geval van overtredingen moet iedereen gelijk worden berecht en moet iedereen vanuit het gelijkheidsbeginsel dezelfde straf krijgen.
FNP
Wij willen landbouw die bodem en water gezond houdt. De FNP verwacht een actieve, faciliterende rol van de overheid bij duurzame landbouw en verantwoord ondernemen. Gedwongen uitkoop of regelgeving die problemen naar het buitenland verplaatst, wijzen wij af.
FNP
In de basis zijn wij het hiermee eens, al zal er een uitzondering moeten gelden voor bijvoorbeeld jacht en visserij. Leven mét, ván en ín de natuur: dat is voor de FNP erg belangrijk.
FNP
Door de inkomensgrens te verhogen, krijgen meer mensen toegang tot betaalbare woningen, raken minder mensen tussen wal en ship, blijft de sociale mix in wijken behouden en wordt de leefbaarheid daar versterkt.
FNP
Weidegang is belangrijk maar er zijn omstandigheden denkbaar waarin 150 dagen per jaar niet realistisch is. De boer is aan zet om hier verantwoord mee om te gaan. Het stimuleren hiervan juichen wij toe, denk aan weidegang-predicaten. Momenteel zijn die er al en gaan uit van bijvoorbeeld 120 dagen.
FNP
Kunst en cultuur verrijken het leven en verbinden mensen. Regionale initiatieven in podiumkunsten, muziek en tentoonstellingen dragen bij aan identiteit en traditie. Cultuurgelden moeten eerlijker over het land worden verdeeld om deze waardevolle activiteiten te ondersteunen.
FNP
Anticonceptie moet voor iedereen bereikbaar en betaalbaar zijn en voorkomt grotere problemen en kostenposten later.
FNP
Decriminaliseren van softdrugs is belangrijk om de sector beheersbaar te houden en illegale handel te beperken. Harddrugs moeten juist streng worden aangepakt. Verbieden van coffeeshops lost dit probleem niet op en kan juist criminaliteit stimuleren.
FNP
Autorijden is in de regio vaak noodzakelijk maar kostbaar. Daarom steunen wij een blijvende accijnsverlaging op brandstof om reizen voor iedereen betaalbaar te houden. Tegelijk blijven we tegen fossiele subsidies aan bedrijven.
FNP
Meer gezichtsherkenning en cameratoezicht bedreigt privacy, met alle data in databanken. We verwerpen een ‘Big Brother’-situatie zoals in China en pleiten voor bescherming van individuele vrijheden en strikte regels voor gegevensgebruik.
FNP
Vanuit ons solidariteitsprincipe vinden wij het te verantwoorden dat mensen met bredere schouders ook iets zwaardere lasten dragen.
FNP
De extra landelijke energieopwekking moet vooral via offshore windparken plaatsvinden. Dorpen, coöperaties, gemeenten en provincies moeten hierin kunnen investeren met minimaal 60% regionale participatie. Wind op land is er al voldoende en heeft te grote landschapsimpact, dus wij zijn daartegen.
FNP
Dit mag waar het veiligheidshalve kan ook 130 km/u zijn. Wij zijn echter wel voor duidelijkheid en zijn het gejojo zat.
FNP
Dit is al mogelijk; 18 jaar is de volwassengrens. Uitzonderingen in bestraffing naar jeugdrecht of volwassenrecht liggen bij de rechter. Er is geen aanpassing nodig.
FNP
Haat tegen welke bevolkingsgroep dan ook is onaanvaardbaar. Het is niet nodig elke groep apart in de wet te noemen; artikel 1 verbiedt racisme sowieso en beschermt iedereen tegen discriminatie op basis van afkomst, huidskleur of achtergrond.
FNP
Dit is wat ons betreft een schending van de privacy van mensen. Wij hechten grote waarde aan het leven maar als een abortus onoverkomelijk is, is verplichte registratie van de reden een extra drempel die wij niet op willen werpen.
FNP
Belangrijk om stagiairs goed te belonen en te stimuleren. Een wettelijke stageregeling helpt daarbij. Het mag echter niet betekenen dat de stagiair minimaal wordt betaald om fulltime rotklusjes te doen. Het blijft een leertraject.
FNP
Huizen zijn om in te wonen, niet om geld aan te verdienen. Daarom mag een gemeente zelfbewoningsplicht instellen. Speculanten en massale opkopers van tweede woningen pakken we aan. Daarnaast vinden we de vrijheid die gemeenten hebben erg belangrijk. De regering moet die regeling dus niet verbieden.
FNP
Een school mag zijn eigen identiteit hebben, we zijn dan ook voor het voortbestaan van zowel het openbaar als het bijzonder onderwijs. Deze scholen mogen echter geen leerlingen weigeren vanwege geloofs- of levensovertuiging.
FNP
Zwaar geweld moet zwaar bestraft worden. Het is echter aan de rechter om per incident te bepalen wat een passende straf is. Daar hoeft geen minimum voor te bestaan.
FNP
Zolang het maar gezond is. Geen verkeerde stoffen en middelen die slecht zijn voor volksgezondheid. Genetisch bewerken kan juist onderdeel van een antwoord zijn op het te veel gebruiken van chemische gewasbeschermingsmiddelen.
FNP
Het grootste deel van de immigratie betreft arbeidsmigratie, wat problemen kan geven door slechte integratie, taalbarrières of slechte huisvesting. Taalbeheersing is essentieel; Nederlands leren moet verplicht zijn voor naturalisatie en de werkgever speelt hierbij een belangrijke rol.
FNP
Op basis van individuele vrijheid moet geslachtsverandering mogelijk zijn onder voorwaarden. Een gedegen procedure met deskundigen is essentieel om misbruik te voorkomen en weloverwogen en verantwoorde besluiten te garanderen, zodat de rechten van het individu worden beschermd.
FNP
Recreatiewoningen zijn in principe niet bedoeld voor permanente bewoning; tijdelijk gebruik kan bij uitzondering toegestaan worden. Uitzonderingen vallen onder gemeentelijk beleid.
FNP
Nederland moet eerst zelf zijn klimaatdoelen nastreven en zich inzetten om ze te halen. Pas als doelen aantoonbaar onrealistisch blijken, kan bijsturing in EU-regels worden overwogen. Verlichting vragen zonder inzet is niet verantwoord.
FNP
Een politieagent mag als persoon overal aan meedoen waar hij aan mee wil doen maar niet als hij/zij in functie is. Het waarborgen van de neutraliteit van ambtenaren in functie vindt de FNP erg belangrijk, datzelfde geld voor religieuze uitingen.
FNP
Maar alleen boven een substantieel bedrag, gericht op multimiljonairs en niet op de arbeider die spaarzaam is geweest. De huidige constructie moet worden aangepast en het voortbestaan van familiebedrijven mag daar niet door worden belemmerd.
FNP
De regio moet überhaupt veel meer geld krijgen van de overheid. In de regio zien we ziekenhuizen die verdwijnen, verlosafdelingen die sluiten en huisartsenposten die onder druk staan. De FNP vecht voor behoud van zorg dichtbij en een gezonde leefomgeving.
FNP
Ook in de sociale huursector moeten mensen in hun eigen dorp of wijk kunnen blijven wonen. Tevens gaat er voorrang naar wie sociaal of economisch verbonden is aan de streek, zowel bij huur als nieuwbouw koop. Het streefpercentage is minimaal 50%; woningcorporaties krijgen dit als expliciete taak.
FNP
Een zeer belangrijke dag die uitbundig gevierd mag worden. We willen echter waken voor te veel nationale feestdagen.
FNP
Op veel terreinen geldt 18 jaar als grens voor volwassenheid (drank, volledig contractueel aansprakelijk, defensie). Kiesrecht verlagen kan verwarrend zijn of wringen met andere meerderjarigheidsregels.
FNP
Vanuit ons democratische kernwaarde vindt de FNP dat de macht over de overheid aan het volk toebehoort. De koning is niet democratisch gekozen en heeft dus niets te zoeken in een dergelijk proces.
FNP
2030 is niet realistisch. De FNP steunt robuuste natuurplannen boven kleine postzegels. Geen gedwongen onteigening, maar via gebiedsprocessen in samenspraak naar werkbare oplossingen, zodat natuur versterkt wordt zonder onnodige conflicten.
FNP
De FNP zal altijd inzetten op duurzame vrede. Een wapenwedloop is daar niet de oplossing voor.
FNP
Het zal resulteren in minder kans op werk voor jongeren, hogere loonkosten voor werkgevers, minder prikkel om door te leren en zal uiteindelijk alsnog worden vereffend in de loon-prijs spiraal die zaken duurder zal maken.
FNP
De FNP wil gezond eten stimuleren. Door de btw op groente en fruit af te schaffen en betaalbaarder te maken zullen meer mensen een gezonde keuze maken.
FNP
Als wij de grondwet serieus willen nemen moet de rechter daaraan kunnen toetsen, zoals dat nu ook al kan met internationale verdragen.
FNP
Openbaar hoeft voor niemand geheel gratis, dat is onbetaalbaar, maar is momenteel te duur voor velen. Een rijksbijdrage zou het wel toegankelijker kunnen maken en moet in ieder geval het OV in de minder rendabele gebieden overeind houden.
FNP
We willen aan de afspraken voldoen maar willen geen extra regelgeving bovenop de Europese regels.
FNP
In gemeenschappen bevordert herkenbaarheid sociale veiligheid en vertrouwen. Gezichtsbedekkende kleding kan dit belemmeren. Uitzonderingen zijn mogelijk, bijvoorbeeld bij protest tegen dictatoriale regimes die mensen buiten Nederland vervolgen.
FNP
We blijven de 2050-gasvrij-doelstelling steunen, omdat klimaat en energietransitie cruciaal zijn. Tegelijk zien we dat regio’s grote uitdagingen hebben. Daarom pleiten we voor maatwerk, extra steun en oplossingen die sociale en technische problemen lokaal aanpakken.
FNP
Korting voor bedrijven met hoog energieverbruik stimuleert juist meer gebruik en verspilling. Wij willen juist zuinigheid belonen en bedrijven stimuleren hun energieverbruik te beperken, zodat duurzaamheid en efficiëntie vooropstaan en het netwerk niet onnodig wordt belast.
FNP
De oorlog tussen Israël en Hamas is afschuwelijk en moet stoppen. Duurzame vrede is cruciaal. Een totaal wapenembargo miskent Israëls recht op verdediging tegen krachten die zijn bestaan bedreigen. Tegelijk moeten de excessen van de Israëlische regering krachtig worden afgewezen.
FNP
Een duurzame toekomst vraagt stimulering. Fossiele voordelen afbouwen maakt het speelveld eerlijker en stimuleert innovatie. Hernieuwbare energie en duurzame bedrijven krijgen zo meer kans. Een geleidelijke overgang voorkomt economische schokken en geeft bedrijven tijd om te verduurzamen.
FNP
Gebruik het geld om de bestaande infrastructuur op orde te brengen. De verwachtingen rond de Lelylijn zijn onrealistisch hoog. In werkelijkheid gaat het om een dure spoorlijn met beperkte meerwaarde voor grote delen van Noord-Nederland.
FNP
Wij kunnen instemmen met deelname aan missies wanneer dat bijdraagt aan duurzame vrede. Nederland neemt verantwoordelijkheid in solidariteit met andere Europese landen, maar per missie wordt zorgvuldig gekeken of deelname noodzakelijk en effectief is.
FNP
Wij steunen de afbouw van fossiele brandstoffen, maar alleen in balans met betaalbaarheid en economie. Gaswinning blijft zolang nodig, met revenuen voor de regio. Kwetsbare gebieden worden beschermd: bestaande vergunningen worden afgebouwd, nieuwe alleen op zee, nooit onder Natura 2000 of Waddenzee.
FNP
Natuurbehoud en natuurbeheer staan bij de FNP hoog in het vaandel. Het moet alleen wel haalbaar en realistisch zijn. Strenger dan de EU regels is daarom een brug te ver.
FNP
Een extra leegstandsbelasting werkt niet en is lastig te handhaven. Wij willen juist dat panden snel en nuttig gebruikt worden. Daarom kiezen wij voor stimulansen, zoals steun bij verbouwing of herbestemming, en hard optreden tegen speculanten en louche pandjesbazen.
FNP
Een publieke bank versterkt zekerheid en betrouwbaarheid en brengt gezonde concurrentie. Niet alleen tussen private banken, maar ook tussen publieke en private aanbieders. Zo krijgen burgers keuzevrijheid en worden marktrisico's beperkt.
FNP
Wij kiezen voor kleinschalige opvang, afgestemd op gemeenschapsdraagkracht en solidariteit, niet op dwang. Regio’s moeten zelf integraal afwegen hoe ze uitdagingen zoals opvang verdelen, zodat gemeenten op maat bijdragen waar nodig.
FNP
Onderwijs bereidt niet alleen voor op werk, maar ontwikkelt ook kennis, onderzoek en cultuur. Financiering moet strategisch en toekomstgericht zijn, met capaciteit voor sectoren met arbeidsmarktkrapte én voor opleidingen die de samenleving breed versterken.
FNP
De FNP kiest voor een adequaat maar menselijk asielbeleid. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten terug kunnen. Landen die hun eigen burgers niet accepteren moeten sancties kunnen krijgen. Dit zou daar een voorbeeld van kunnen zijn.
FNP
Wat ons betreft kan het ook in vijf jaar. Maar Nederlander word je niet zomaar. Daar hoort deugdelijke integratie bij. Taalbeheersing is bijvoorbeeld een belangrijke factor voor goede integratie. Het aanleren van het Nederlands is daarom een verplichting voordat naturalisatie mogelijk is.
FNP
Al hoeft dat niet per se alleen biologisch te zijn, als het maar duurzaam is. Wij willen landbouw die bijdraagt aan een gezonde bodem en gezond (grond)water. De FNP verwacht daarin van de overheid een actieve rol en een motiverende, faciliterende houding.
FNP
De publieke omroep heeft ook als taak om sportevenementen onder de aandacht van een breder publiek te brengen. Met name evenementen die zorgen voor saamhorigheid en nationale cohesie (Olympische spelen, wereldkampioenschappen enz.).
FNP
Wij willen zorg dichtbij en zonder winstprikkels. De overheid moet basisverzekeraar worden: één solide publieke optie die zekerheid en solidariteit biedt. Zo ontstaat gezonde concurrentie tussen publiek en privaat, maar altijd met gelijke voorwaarden en betaalbare zorg voor iedereen.
FNP
Wij geloven in representatieve democratie: gekozen politici zijn verantwoordelijk voor afgewogen besluiten. Een referendum ondermijnt dat. Voor lokale, eenvoudige kwesties kan een raadpleging nuttig zijn, maar niet voor complexe nationale besluiten.
FNP
Kinderen mogen leren over seksuele diversiteit, vooraf in de hogere klassen van de basisschool. Deze voorlichting moet praktisch en respectvol zijn, niet ideologisch gedreven. Scholen krijgen ruimte om dit passend bij hun identiteit en gemeenschap aan te bieden.
FNP
Het is praktisch onuitvoerbaar: wie onder welke status valt, is lastig te controleren en registratiefouten ontstaan snel. Dit leidt tot bureaucratische chaos, vertragingen en ongelijkheid. De inzet moet juist liggen op stabiele, goed werkende processen, niet op jojo-beleid zoals de afgelopen jaren.
FNP
Wij vinden het in verhouding zwaarder belasten van vermogen ten opzichte van arbeid een goed uitgangspunt. Echter is de grens van 57.000 te laag. Veel mensen die hard hebben gewerkt kunnen een dergelijk bedrag sparen. Wat ons betreft worden juist de grotere vermogens extra belast.
FNP
Vliegen is nu te goedkoop, terwijl internationale treinen veel duurder zijn door internationale concurrentie. Hogere vliegbelasting maakt reizen duurzamer en bewuster, helpt CO₂-uitstoot terug te dringen en brengt de prijsverhouding met treinreizen meer in balans.
FNP
Oekraïne kan op termijn lid worden van de EU, maar niet onmiddellijk. Nu verdient het onze steun voor duurzame vrede. Daarna volgen de stappen om aan de criteria te voldoen. Zo is de procedure ook rechtvaardiger voor andere kandidaat-lidstaten.